Haver ( Avena sativa ) is een eenjarige plant uit de grassenfamilie( Poaceae ). Het is een graansoort, die reeds sinds 7000 v.Chr. geteeld wordt. Haver komt oorspronkelijk uit Zuidoost-Europa en Zuidwest-Aziƫ en is ontstaan uit de wilde haver( Avena fatua ). In Nederland wordt ongeveer 2500 hectare (2003) haver per jaar verbouwd. Vroeger werd er naast de witte ook gele en zwarte haver geteeld. Er zijn ook rassen met bloot liggende zaden , die vooral in Engeland geteeld worden. Bij naakte haver blijven bij de rijpe korrels de kafjes niet om de korrel zitten wat bij gewone haver wel het geval is. Haver wordt gebruikt als paardenvoer en voor de productie van havermout en havervlokken .
De plant wordt ongeveer 1,2 m hoog. Het 5 mm brede tongetje (ligula) is getand. De plant bloeit in juni en de bloeiwijze is een pluim . De aartjes bestaan uit twee bloempjes , die zichzelf bestuiven . De kroonkafjes zijn ongenaald of zoals bij naakte haver onvolledig genaald. De vruchten zijn rijp in augustus.
Inhoudsstoffen
63% koolhydraten
12% eiwit
5% vet
Daarnaast bevat haver saponinen , kiezelzuur, kobalt, magnesium, ijzer, de vitaminen K , E , B1 , B2 , B6 en carotenen .
Tot voor kort dacht men dat haver gluten bevatte, een eiwit waarvoor baby’s tot zes maanden intolerant zijn. Het gebruik van haver wordt echter toch afgeraden aangezien er in Nederland bijna geen zuivere haver kan worden gekocht. Meestal zit in de haver ook korrels van gerst , rogge of gewone tarwe .
Teelt
Haver kan tot de tweede week van april nog gezaaid worden met een rijafstand van 22-25 cm. De oogst op zandgrond valt vanaf 20 juli tot 20 augustus en op kleigrond vanaf begin augustus tot 25 augustus. De opbrengst per hectare is op zandgrond ongeveer 4000 kg en op klei 5000 kg. De teelt in Nederland vindt voornamelijk plaats op zand – en dalgrond .
Ziekten
Haver kan aangetast worden door de schimmelziekten kroonroest ( Puccinia coronate f. avenae ), meeldauw ( Erysiphe graminis f. avenae ), stuifbrand ( Ustilago avevae ) en strepenziekte ( Drechslera avenae ). Rode bladeren worden door het gerstevergelingsvirus veroorzaakt. Verder kan haver aangetast worden door het havercysteaaltje ( Heterodera avenae ) als de vruchtwisseling samen met zomergerst niet ruim genoeg is.